Actiepunten
- Programma Landelijk Gebied
De gemeente gaat aan de slag met een Programma landelijk gebied. Dit willen wij samen doen met de agrariërs in onze gemeente. De gemeente Wierden heeft samen met CATB Wierden een subsidie aangevraagd voor een voorverkenning koploperproject PPLG Overijssel. De voorverkenning is een eerste stap heeft tot doel om data te verzamelen van opgaven in het landelijk gebied. We gaan de huidige situatie van de agrarische sector in de gemeente Wierden in beeld brengen. Dit onderzoek vormt de basis voor het programma landelijk gebied die wij willen opstellen en het onderzoek dient tevens als inbreng voor het provinciale gebiedsplan.
Daarnaast spelen de volgende plannen en processen:
- Samenwerking in de regio:
Via de Groene Metropool Twente, de Land Bouwers en Leader, alsmede met onze (keten-)partners om gezamenlijk bovenstaande opgaven op te pakken. We werken in clusterverband (GGA West Twente) ook samen met buurgemeenten - Project Toekomstgerichte erven:
Erfcoaches denken samen met ondernemers en bewoners na over de toekomst van hun erf - Samen werken aan waterbeschikbaarheid:
Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland - pilot voor het bereiken van een toekomstbestendig watersysteem, bewust bodemgebruik en toekomstbestendige agrarische bedrijven (afrondende fase). Ook wordt er een 3 jaar durende pilot in Notter gedaan gericht op berging/vasthouden en aanvoer van water - Mono-mestvergisting:
De afgelopen periode is samen met agrariërs met ondersteuning van externe bureaus en Cogas verkend wat de mogelijkheden zijn van het vormen van clusters van agrarische bedrijven met mono-mestvergisters op erven en centrale opwerkinstallaties voor de productie van groen gas. Bij de afwegingen over de te zetten vervolgstappen spelen naast financiële aspecten ook juridische aspecten (o.a. vergunningen) en de huidige onzekerheid en onduidelijkheid over de toekomst van de agrarische sector een rol. Mest is voor veel Wierdense agrariërs een probleem, niet alleen voor de deelnemers aan de clusters. Het vervolg van de mono-mestvergisting in Wierden wordt daarom integraal afgestemd meegenomen bij de ontwikkeling van het gemeentelijke programma landelijk gebied.
Benodigde eenmalige middelen 2025, 2026 en 2027 jaarlijks € 100.000 voor het programma landelijk gebied/ projecten landelijk gebied.
- Groene en Blauwe Diensten: financiering aflopende contracten landschapselementen (herstel en behoud biodiversiteit en kwaliteit van het landschap)
De afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in het herstel en nieuwe aanleg van landschapselementen (bv houtwallen, poelen en bosjes). Met eigenaren van gronden waar deze landschapselementen op liggen werden langjarige overeenkomsten (vaak 21 jaar) gesloten, waarmee aanleg en beheerskosten worden vergoed. De provincie heeft 75% van het budget gesubsidieerd. In 2027 lopen de eerst-gesloten overeenkomsten af. Om te voorkomen dat het behoud van deze voor biodiversiteit en voor de landschappelijke waarde van het buitengebied zeer belangrijke landschapselementen onder druk komt te staan moeten nieuwe budgetten beschikbaar komen.
Risico-afweging/impactanalyse: Als geen budget beschikbaar komt voor de aanleg en/of onderhoud van landschapselementen ontstaat het risico dat deze uit het landschap verdwijnen, wat ten koste gaat van zowel landschappelijke kwaliteit als biodiversiteit.In principe moet bij verlenging direct voor 21 jaar de waarde van het contract gestort worden bij de SGBDO. Mogelijk dat op termijn ook verlenging per jaar mogelijk wordt.
Lasten 2027 e.v.: PM (eenmalig)
- Uitvoering landschapsonderhoud door CONZ (Coöperatie Notter Zuna)
De CONZ heeft in de afgelopen jaren door haar inzet en actieve benadering van grondeigenaren een belangrijke bijdrage geleverd aan het tot stand brengen van verbindingen tussen natuurgebieden. De CONZ ontvangt hiervoor subsidie van de provincie, en krijgt in ruil voor inzet de vergoeding van de SGBDO (zie Groene en Blauwe Diensten) door. Daarnaast heeft de gemeente diverse jaren geholpen met de uitvoering van aanplant- en onderhoudswerkzaamheden via Baanbrekend Landschap (werkvorm om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een werkritme te helpen). Het lukt sinds 2023 in de praktijk niet om een ploeg van Baanbrekend Landschap met voldoende mensen in te kunnen zetten. Daarom wordt in overleg tussen de CONZ en de gemeente gekeken hoe eventueel op een andere wijze invulling kan worden gegeven aan ondersteuning van de CONZ. We gaan onderzoeken hoe het landschapsonderhoud gewaarborgd kan blijven en welke rol de gemeente hier in kan vervullen. Daarom stellen we voor de lasten PM te ramen.
Lasten 2025 en 2026: P.M. (eenmalig)